Open Monumentendag: "Tussen Dokkumer Ee en Middelzee, mei it ferline foarút"

Remise NFLS, in de jaren 1950 in gebruik als opslagloods voor aardappelen

Samen met dorpsbewoners, eigenaren en plaatselijke instellingen zijn 18 objecten gratis en soms eenmalig opengesteld voor publiek. Daaronder zijn monumentale woonhuizen, boerderijen, molen De Hoop, kerken, torenuurwerken, states en stinsentuinen en -terreinen, een voormalig NFLS-station (Dokkumer Lokaaltsje) en remiseloods. De openingstijden zijn meestal van 10.00 tot 17.00 uur. Let op afwijkende sluitingstijden en verplichte aanmelding op zaterdag open monumentendag, zoals bij het Doktershûs in Stiens. Voor een bezoek aan dit monument moeten bezoekers zich vanaf 1 september vooraf aanmelden via www.stinze-stiens.nl/agenda. Het Doktershûs is ook zondag open met vanaf 13.00 uur tot 15.00 uur rondleidingen (vooraf aanmelden). Dekema State is eveneens zondag open, van 13.00-16.00 uur.

Fietsroute

De route langs alle monumenten is goed op de fiets te doen. Wie perse met de auto wil komen, gelieve rekening te houden met soms lastig parkeren in Jelsum en Britsum.

Gratis brochure met locatiekaart

De brochure, met een inleidende tekst van sociaal-geograaf en historicus Meindert Schroor, beschrijft alle opengestelde monumenten en objecten. Deze info is op Open Monumentendag gratis verkrijgbaar bij de opengestelde monumenten en te downloaden op www.aedlevwerd.nl, www.historischcentrumleeuwarden.nl en op www.openmonumentendag.nl.

Gemeentehuis in Stiens is 

centraal informatiepunt 

Het centrale informatiepunt is het voormalige gemeentehuis van Leeuwarderadeel aan de Ljipstrjitte 1 in Stiens. U vindt daar ook de stand van de Leeuwarder Historische Vereniging Aed Levwerd.

Veel extra activiteiten

Op tal van locaties zijn er extra activiteiten zoals kerkorgelbespelingen en rondleidingen georganiseerd, onder meer bij Dekema State (tuinen), Martena Zathe (verbouwproject) en Doktershûs (vooraf aanmelden) in Stiens. Kinderen kunnen op Dekema State tussen 10.00-17.00 uur met verkleedkleren en een fotolijst een mooie historische foto van zichzelf laten maken met de Dekema State als achtergrond. Afwijkende tijden, aanvangstijden rondleidingen, kerkorgelbespelingen en andere activiteiten staan in de  activiteitenlijst op pagina 9

Duurzaamheid

Het landelijk thema voor de Open Monumentendag is Duurzaamheid. Ook daaraan wordt aandacht besteed. Het Doktershûs in Stiens is een schoolvoorbeeld van verduurzaming. Tijdens de Nationale Duurzame Huizen Route in 2018 verkoos de deskundige jury het rijksmonument tot ‘Duurzaamste huis van Nederland’ (van woningen voor 1945). In Martena Zathe wordt informatie gegeven over duurzaam (ver)bouwen. Pim van der Giesen (Stichting tot Behoud van Torenuurwerken) houdt zaterdag 10 september 11.00 uur en 14.00 uur in Pakhûs Solo, Smelbrêge 9, Stiens een lezing met als onderwerp ‘Duurzaamheid door de tijd”. Dit is een activiteit van Stichting Monumentenzorg Leeuwarderadeel, met ook aandacht voor het 400 jaar oude torenuurwerk van de Sint-Vituskerk in Stiens. Er is per lezing plaats voor maximaal 35 personen. Reserveren is dus noodzakelijk om teleurstelling te voorkomen. Dat kan vanaf 1 september via www.stinze-stiens.nl/agenda. Video’s over torenuurwerken in de Sint-Vituskerk te Stiens en Jelsum (kerk) zijn na 10 september te zien via www.stichtingmonumentenzorgleeuwarderadeel.nl. Op zaterdag 10 september, van 10.00-17.00 uur, zijn de volgende objecten gratis opengesteld:

Jelsum: Dekema State en tuinen (rondleidingen, ook zondag 13-16 uur open), kop-halsrompboerderij Dekemawei 1, gelede boerderij Bonnema’s pleats Skierhústerwei 6, stateterrein met oprijlaan Hinnemastate (Aldlânsdyk), Sint-Genovevakerk en toren (video torenuurwerk).

Koarnjum: Nicolaaskerk, Túnmanswente Martenawei 2 (tekeningen Rigtje Wassenaar), Martena Zathe (rondleidingen, boerderijschuur, lytshús), woning Swarte Singel 1 in Martenastate.

Britsum: Johanneskerk, middenstandswoning (pl.m. 1925) Lange Hage 2.

Stiens: Centraal informatiepunt OMD vm. gemeentehuis Leeuwarderadeel Ljipstrjitte 1, woonhuis Langebuorren 5, kop-hals-rompboerderij De Botermijn Harnsterdyk 8, Remiseloods NFLS Lutskedyk 7, Stationsgebouw NFLS (1 woning) Lutskedyk 3, Molen De Hoop Mounepaed 5, Sint-Vituskerk met toren, woonhuis Doktershûs Smelbrêge 6 (vooraf aanmelden verplicht).

Niet zomaar alles fotograferen en filmen

Voor iedereen geldt dat voor het maken en publiceren van interieurfoto’s en video-opnamen binnen de opengestelde panden vooraf de toestemming moet worden gevraagd van de eigenaren/ beheerders en dat aanwijzingen van Monumentendag-vrijwilligers moeten worden opgevolgd. 

Bezoekers met verkoudheidsklachten en dergelijke zouden in verband met het covid-virus moeten overwegen niet te komen.

Organisatie

De VriendenLoterij Open Monumentendag (OMD) wordt jaarlijks georganiseerd door de werkgroep OMD Leeuwarden en landelijk bureau Open Monumentendag in samenwerking met de VriendenLoterij. Met dit evenement willen wij gezamenlijk de aandacht voor de monumenten vergroten door dit bijzondere Nederlands cultureel erfgoed toegankelijk te maken en te behouden voor een breed publiek. De werkgroep Leeuwarden bestaat uit vertegenwoordigers van de Leeuwarder Historische Vereniging Aed Lev-werd, het Historisch Centrum Leeuwarden (HCL) en Monumentenzorg van de gemeente Leeuwarden en enkele enthousiaste vrijwilligers met historische en monumentale belangstelling in het algemeen en voor Leeuwarden in het bijzonder. De werkgroep waardeert het zeer dat de open monumentendag dit jaar ondersteund wordt door de inzet en medewerking van diverse eigenaren, vrijwillig(st)ers en instellingen uit de deelnemende dorpen