Column Bertus Dijkstra: Coronavermoeid

Je kunt Trump heetten, je landsgrenzen met metershoge muren afsluiten en net doen alsof er niets aan de hand is, corona heeft daar maling aan en verspreid zich grenzeloos all over the world. Zorgmedewerkers zijn 24/7 bezig met een ultra-marathon waarvan het startmoment wel, maar waarvan de eindstreep nog vele marathons weg is. Als je de vermoeidheid na bijna twee maanden op de gezichten van deze ‘ZORGTOPPERS’ ziet, kun je aflezen in wat voor nare situaties ze terecht zijn gekomen. Het frustrerende daarin is dat zorgmedewerkers weinig middelen hebben om de patiënten beter te kunnen maken. Als het lichaam het virus zelf niet kan verdrijven, dan is het voor velen - met name ouderen - helaas einde oefening. En dat staat haaks op de werkwijze waar de zorgsector voor staat.

Laten we hopen dat de wereld achter de eindstreep nieuw toekomstperspectief brengt. In de nieuwe 1,5 meter economie! Een ding is welhaast zeker, de wereld na corona zal er voorlopig en misschien wel voor altijd anders uit zien dan die van voor Covid-19. Hoe kun je in een 1,5 meter economie nog een sociaal leven leiden? Nu we allemaal de isolatie alsof een detentie voelen, is er veel tijd om na te denken over wat nu…, vragen, vragen, vragen! Wanneer mag en je je eigen kinderen, klein- en achterkleinkinderen weer bezoeken en knuffelen? Hoe moeten schoollokalen, werkplekken, musea en winkels opnieuw worden heringericht? En hoe hou je spelende kinderen in hemelsnaam 1,5 meter uit elkaar? Is er in de nieuwe wereld nog plek om teamsporten te kunnen beoefenen en of te bezoeken? En, los van het feit hoe je de nieuwe wereld gaat inrichten: Hoe ga je al die nieuwe regels überhaupt handhaven? Het zijn worstelvragen. Hoe hou je de moed er nog in tijdens deze nare periode, die alsmaar meer vragen oproept.

Tijdens mijn dagelijks co-ommetje (zo noem ik sinds corona mijn wandel- en fietsdorpsuitje), schieten mij ook allerlei soortgelijke vragen door m’n hoofd. Het coronanieuws bepaalt al weken het plaatselijke, regionale, provinciale, landelijke, ja het beheerst het gehele wereldnieuws. De woorden corona en virus kom je in de Leeuwarder Courant dagelijks tientallen keren per pagina tegen. En het coronanieuws zal ons ook de komende tijd blijven overspoelen.

Met het uitbreken van het coronavirus, zien veel nieuwe woorden het levenslicht. Nadat een groot aantal overheden hebben afgeraden om nog handen te schudden na de verspreiding van het coronavirus, is er vanuit China een creatief antwoord gekomen op de elleboogkus: de 'Wuhanshake'. Een andere vorm van begroetten is de voetkus. In de anderhalfmetersamenleving is social distancing het codewoord. Woorden als: (intelligente) lockdown, raamvisite, eenzaamheidsvirus, coronacrash, coronaspugers, coronacoupe, hamsterschaamte en coronafeestje. Op het moment dat de coronakilo’s eraan vliegen horen en lezen we ze onophoudelijk. Tussen deze creatieve woorduitspattingen zitten zeker woorden die de eerstvolgende editie van de Van Dale gaan besmetten.

Er zitten - hoe gek het ook mag klinken - ook voordelen aan deze wereldwijde Covid-19 periode. Dankzij de geklaarde lucht kunnen de Indiërs eindelijk weer genieten van het uitzicht op de machtig besneeuwde bergtoppen van de Himalaya. In de omgeving van luchthavens heerst in vergelijking tot twee maanden geleden serene rust. En wat te denken van de overvolle persoonlijke- en werk agenda’s die plaats maken voor nagenoeg lege agenda’s. Mensen hebben eindelijk tijd om uitgestelde klusjes te klaren. De tuinen zien er uit alsof ze zo uit een brochure zijn getrokken.

Naarmate de coronacrisis voortduurt, zie je steeds meer mensen met ontwijkstress. Ik moet bekennen, ook ik fiets bij een inhaalactie met een grote boog om voetgangers en fietsers heen. Kort voor het passeren heb ik de neiging mijn gezicht ongepast af te wenden en de adem kort in te houden. We moeten ons door de bizarre coronacrisis worstelen en daarbij hopen dat er snel een vaccin komt.

Tot die tijd zullen we - in ieder geval de corona patiënten en de verzorgers - de vermoeidheid van het virus blijven voelen. Zelfs gezonde mensen voelen langzaam de coronavermoeidheid toeslaan. En toch moeten we door, allemaal sterkte!

Bertus Dijkstra